ENTREE, hier krijgt water de ruimte
Nederland en water zijn eeuwig met elkaar verbonden: in voor- en tegenspoed, zoals we onlangs zagen in Zuid-Limburg. Demissionair minister Van Nieuwenhuizen pleit terecht voor meer ruimte voor water. Dat is precies wat LOLA Landscape Architects doet in het structuurontwerp voor Entree, met een open watersysteem.
Een watersysteem in het Entreegebied is er al sinds de jaren ’70, toen de Afrikaweg werd aangelegd. Aansluitend op het omringende polderlandschap werden singels en vijvers in de omgeving afgegraven. Lange duikers – ondergrondse pijpen – verbonden de waterwegen op sommige punten met elkaar.
Open watersysteem
Ruim veertig jaar later is het hoog tijd voor optimalisatie van dit systeem. In het structuurontwerp geven we dan ook meer ruimte aan het water en laten we de natuur weer opbloeien. Dat doen we door meer korte verbindingen aan te leggen en waar mogelijk de verbindingen te openen. We noemen dit een open watersysteem. Een systeem dat toegankelijk is voor flora en fauna. Waar eenden en vissen van de ene naar de andere singel zwemmen. Waar je het water altijd ziet doorstromen.
Bijzonder is dat we het water driemaal onder de Afrikaweg doortrekken en dat er ter hoogte van het station een heel nieuwe verbinding ontstaat: een gracht aan beide kanten van de Afrikaweg. Over een paar jaar hoor je vogels fluiten, het water sijpelen en de fonteinen kletteren als je het station uitloopt. Midden in een levendig stadscentrum, met terrasjes en een kano-opstappunt. Dat is pas binnenkomen!
Het water wordt zichtbaar, hoorbaar en soms zelfs tastbaar.
Dat is de beleving waar we altijd naar op zoek zijn.
Voedingsbodem
We willen de juiste condities bieden in Entree om de natuur te laten floreren. Een goed werkend watersysteem zorgt voor de continue aanvoer van schoon water en is de voedingsbodem voor biodiversiteit. Het biedt de beste condities in en onder het water, en op het land.
De meest diverse planten en dieren houden zich schuil aan de waterkanten. Daarom zijn natuurlijkvriendelijke oevers – geleidelijk oplopende rietoevers – van belang voor de biodiversiteit in Entree. Op de oevers voelen verschillende soorten planten, amfibieën en insecten zich thuis. En vergeet het onderwaterlandschap niet; met weelderige waterplanten en plekken waar vissen kunnen paren.
Regenwater opvangen
De opvang van regenwater is een ander belangrijk onderdeel van het open watersysteem. Het zou zonde zijn om al dat water in het riool te laten verdwijnen. Daarom vangen we de regen op, bijvoorbeeld op de daktuinen. Vervolgens loopt het via cascades vanaf het hoger gelegen gebied rondom de Afrikaweg naar de singels in het Entreepark.
Met cascades bedoelen we geen metershoge watervallen maar geleidelijk aflopende stromen waardoor er voldoende, schoon water blijft circuleren. Zo zorgen we voor een zelf zuiverend watersysteem.
Een uniek systeem dat Entree het hele jaar door van voldoende, vers water voorziet.
Waterstraten
Maar daar blijft het niet bij. In Entree passen we de nieuwste technieken toe, zodat we ook in een stedelijke omgeving zo dicht mogelijk bij de natuur blijven. Om piekbelasting en dus wateroverlast te voorkomen, maar ook om tijdens droogte over voldoende water te beschikken, bootsen we de eigenschappen van een natuurlijk grondsysteem na.
Dit doen we door infiltratiekratten onder de ventwegen van de Afrikaweg te plaatsen. De kratten vormen een waterbuffer waarin regenwater wordt opgeslagen. Een uniek systeem dat Entree het hele jaar door van voldoende, vers water voorziet. En een systeem dat het water ook in stedelijk gebied de ruimte geeft.
Wat is het structuurontwerp?
De formele benaming voor het structuurontwerp is Structuurontwerp Openbare Ruimte (SOR). Dit document vormt het raamwerk van Entree. Het bepaalt wat er in het gebied staat. Het voorlopig structuurontwerp ligt nu bij de gemeenteraad en is in mei 2021 vastgesteld.
Eric-Jan Pleijster is senior landschapsarchitect en medeoprichter van LOLA Landscape Architects. Hij adviseert over de inrichting van de buitenruimte van Entree.